Каттақўрғон  тарихи.

       Каттақўрғоннинг  тарихига  оид  бир қатор  илмий-оммабоп  нашрларда  ёзилишича  Симбирскийда  руҳонийлар  оиласида  туғилиб,   татар  тилини  яхши  билган  ва  “Қуръон”  китобининг  сураларини  ёд  олган  Алексей  Зелинецкий  1872  йилда  Каттақўрғонга  черков  бошлиғи  бўлиб  келади.  Шу  йили  у  ўз  уйида,  кейинчалик  подшолик  томонидан  ижарага  олинган  ҳозирги  1-мактаб  биносида  мактаб  очади.  Дастлаб,  мактабда  8  ёшдан  16  ёшгача  бўлган  болаларни  рус  тилида  ўқитган.   Ўқувчилар  сони  атига  16  нафарни  ташкил  этган.                 1879  йил  А.Зелинецкий   мактаби  бошланғич  рус  мактабига  айланди.  1880  йил  мактаб  халқ  маорифи  вазирлиги  ихтиёрига  ўтиб,    унда  ўғил  ва  қиз  болалар  асосан  бошланғич  таълим  олганлар.  Мактабга   маҳаллий   миллатлардан  фақат  подшо  хизматида  бўлганларнинг  болаларигина  ўқишга  кира  олганлар.

Описание: C:\Users\ADMIN\Desktop\киркилган хужжатлар\2020-08-04_163541.jpg

    Подшо  маъмурияти  рус  тилини  биладиган  амалдорлар,  хизматчилар,  таржимонлар    тайёрлаш  зарурати  билан  рус-тузем  мактаби  ташкил  этиб,  уларга  асосан  маҳаллий  мулкдор  табақаларнинг  фарзандлари  қабул  қилинган.  Бундай  мактаб  Каттақўрғонда  1886  йил  28  июнда  ҳозирги  8-мактаб  биносида  очилган.  Унда  дастлаб  10  ўқувчи  ўқиган.  Ўқишлар  рус,  татар,  ўзбек  тилида  олиб  борилган.  Руз-тузем  мактаби  маҳаллий  миллат  болаларига  диний  мактабларда  ўқитиладиган  фанлардан  ташқари  русча  хат-саводга  ҳам  ўргатилган.                                                                       Мактабларда  ўқиш  ва  ёзишга  ўргатилганда  В.П.Наливкиннинг  1886  йил  Тошкентда  чоп  этилган  “Азбука”  дарслигидан  ҳамда  С.А.Малинина  ва  К.П.Бурненларнинг  “Арифметик  масалалари  тўплами”дан  фойдаланилган.  Машғулотлар  хафтада  6  кун  4  соатдан  ўтилган.  Дастлабки  3  соатлик  машғулотни  рус  тилида  рус  ўқитувчиси  олиб  борса  4  соатида  мулла  мусулмон  динининг  асослари  ўқитилган.  Мусулмон  болалари  учун  Ҳожи  Саид  Азизовнинг  “Устоди  аввал”   дарслигидан  биринчи  йили      64  соат  ўргатилган.  Иккинчи  йили шу  дарслик  бўйича   49  соат  ўргатилган.       Сўнгра  520  бетли  “Қуръон”нинг  50  сураси  ўқитилиб  тўрт  бети  ётлатилган.  Учунчи  ва  тўртинчи  йили  ҳам  “Қуръон”ни  ўқиш  ўрганиш  ёдлаш  билан  ўтар  қисман   турли  иш  қоғозларини  юритиш  ўргатилган.  Ҳисобдан  тўрт  амал  устида  машқ  қилдирилган.                            

Давоми  бор.

  Д.Таирова

                                                                халқ  депутатлари    шаҳар   

                                                       Кенгаши  депутати, 

                                                       тарихий  музей  мудираси

Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi. Majburiy bandlar * bilan belgilangan